Home Page
Announcements
Artisan Culture From Tradition To Modernity İn Sakarya

Artisan Culture from Tradition to Modernity in Sakarya

For details

Sakarya Üniversitesi SESAM çalışmaları kapsamında Ahilik kültürü araştırıldı.

Sakarya Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Merkezi (SESAM) çalışmaları kapsamında Doç. Dr. M. Çağlar Özdemir’in danışmanlığını yaptığı, Ahsen Meryem Salt’ın yürüttüğü “Gelenekten Moderniteye Sakarya’da Esnaf Kültürünün Değişimi” adlı araştırmada Sakarya’da geleneksel ahilik kültürü ile günümüz esnafı arasındaki ilişki incelendi.

Ahi Evran’la başlayıp Anadolu Selçuklular’da kökleşen ve esnaf kültürünün belkemiği olarak nitelendirilebilecek Ahilik temellerinin, “olgunluk” anlamına gelen fütüvvet geleneğine dayandığını belirten SESAM Müdürü Doç. Dr. M. Çağlar Özdemir, “Ahilik anlayışı, esas olarak esnafların daha çok kazanç sağlamalarından ziyade, paylaşımcı ve adaletli bir ticari ahlaka sahip olmalarını sağlamaya yönelik kurallar koymuştur. Bu anlayış çerçevesinde hareket eden Ahilik sistemi zamanla, üyelerinin toplumda saygın bir statüye ulaşarak, yeri geldiğinde devlet yönetiminde dahi söz sahibi olabilecek güçte olmalarına vesile olmuştur” ifadelerini kullandı.

Çalışmada, Ahilik sistemindeki kuralların bugüne nasıl yansıdığı ve bugün ile geleneksel anlayış arasında fark olup olmadığının irdelendiğini söyleyen Doç. Dr. Özdemir, “Bu çalışma ile aslında toplumun kurallarında bir değişim olup olmadığı tespitini de  esnaflarımız üzerinden araştırmış olduk. Bu araştırmada değişimler kötü yanlıdır şeklinde bir iddia yoktur. Geleneksel kurallardan ne kadar uzaklaşıldığını, bağlantılı olarak aslında toplumun da kurallarının değiştirdiğini göstermeyi amaçladık ve durum tespitinde bulunduk” dedi.

Mesleki, toplumsal ve bireysel yaşam incelendi

Sakarya’da ahilik kültürünün ortaya koyan araştırmayı yürüten yüksek lisans öğrenci Ahsen Meryem Salt, araştırmanın iki ana unsuru olduğunu belirterek, “Geleneksel dönem ve modern dönem esnaflarının mesleki hayatları ile toplumsal ve bireysel hayatları arasında belirgin farklar olup olmadığı tespit etmek için  150 esnafımızla çalıştık. 1 ile 5 puan aralıklarında likert tipi aralıklı yürütülen nicel yönlü ilk düzey araştırmada ‘1’ farkın en fazla olduğu, ‘5’ farkın en az olduğu anlamına gelmektedir. Araştırmanın geneline bakıldığında Esnafların Mesleki Hayatlarına yönelik bulgular ile Toplumsal ve Bireysel Hayatlarına yönelik bulguların puan ortalaması 3,43’dür. Bu skor geleneksel yapıdan yaklaşık 1,57 puan yani %31,4’lik bir farklılaşma olduğunu ifade etmektedir. Elde edilen sonuç, araştırmada belirtilen özellikli nedenlerinin yanında günümüz konjonktüründe baskın olan kapitalizm, küreselleşme, modernleşme gibi yapıların ticari ve günlük hayata etkilerinden de kaynaklanmaktadır” dedi.

Ticari kaygılar ön planda

Araştıranının sonucunda varılan noktada Ahilik kurallarına uyma derecelerinde yüksek düzey farklılık oluşmamasının dışsal etkilerden kaynaklandığı ve içsel motivasyonla ilgili problemler olduğunu söyleyen Salt, “Esnafların ifadeleri ile algılanan davranış kalıpları arasında görünür farklar kaydedilmiştir. Elde edilen bulguları mülakatlarla yeniden test ettiğimizde bu durum açık bir şekilde görülmektedir. Ahiliğin başlangıç noktası olarak kabul edilen insani değerler, esnafların ahilik kurallarına uymada motive kaynağı iken günümüzde bu motivasyon kaynağı her koşulda gelir elde etmeye odaklanmış ticari kaygılara dönüşmüştür” şeklinde konuştu.